بخشی از کتاب بومی سازی مهارت های زندگی ویژه جوان- کتاب راهنما

همدلی، مدیریت استرس،حل مسئله و تصمیم گیری، خودآگاهی

شاید بتوان گفت که منحصربه‌فردترین توانایی انسان، اندیشیدن اوست و به واسطه همین اندیشیدن است که اشرف مخلوقات شده است. توانایی خندیدن، سخن گفتن، زندگی اجتماعی و همه توانمندی‌های شما، به پیچیده‌ترین پدیدة جهان یعنی مغز، باز می‌گردد. پژوهش‌ها، نشان می‌دهد که آنچه موجب ایجاد این تغییر و پیشرفت در زمینه‌های مختلف زندگی شده، کارکرد مغز انسان است.

از ساختن ابزار با وسایل اولیه ساده، کشف آتش، اختراع چرخ و کشاورزی به عنوان اولین پیشرفت‌های بشر تا کشف برق و اختراع ماشین به عنوان دستاورد‌های بعدی و در نهایت فناوری‌های پیچیده نظیر شاتل، هوش مصنوعی و ... در قرن حاضر همگی حاصل اندیشه انسان متفکر بوده است؛ اما امروزه با توجه به پیشرفت‌های چشمگیر صنعتی و علی‌رغم ایجاد تغییرات عمیق فرهنگی و تغییر در شیوه‌های زندگی، بسیاری از افراد در رویارویی با مسائل زندگی فاقد توانایی‌های لازم و اساسی هستند و همین امر آنان را در مواجهه با مسائل و مشکلات زندگی روزمره و مقتضیات آن آسیب‌پذیر کرده است.

انسان قرن حاضر واژه‌هایی همچون خشم، تنهایی، کمرویی، استرس، اضطراب، افسردگی، شکست، اختلافات زناشویی، درد، بیماری، فقدان و ... را به خوبی می‌شناسد و تحقیقات زیادی نشان داده‌اند که بسیاری از مشکلات بهداشتی و اختلالات روانی ـ عاطفی او، ریشه‌های روانی ـ اجتماعی دارند و بسیاری از افراد جامعه با این مشکلات بهداشت روانی دست‌وپنجه نرم می‌کنند و به‌نوعی ریشه بسیاری از آسیب‌های اجتماعی (بزهکاری، اعتیاد، طلاق، خودکشی و ...) محسوب می‌شوند.

پس مواجهه با چالش‌ها و مشکلات زندگی امری گریزناپذیر بوده و همه ما به نوعی با آن‌ها درگیریم و باید با آن‌ها مقابله کنیم. بااین‌حال هر کسی به شیوه خاص خود به این مسائل پاسخ می‌دهد و این بستگی به مهارت‌ها و توانایی‌های فرد دارد. بعضی از این توانایی‌ها ذاتی و برخی دیگر اکتسابی هستند و قابل یادگیری.

انسان‌ها باید به این واقعیت واقف باشند که اگر مهارت‌های مقابله با این چالش‌ها را بیاموزند و آن‌ها را در زندگی به‌کارگیرند، دردهایشان التیام یافته و نشاط، شادابی و سلامت روانی خویش را باز‌یافته و به سوی آرامش، تعادل، سازگاری اجتماعی و رفتار‌های انطباقی پیش خواهند رفت؛ بنابراین شاخص سلامتی روان انسان‌ها، احساس توانمندی است و این توانمندی با مهارت‌های زندگی به دست می‌آید و نکته مهم اینکه، همه این مهارت‌ها قابل فراگیری بوده و می‌توان با صرف وقت، تلاش و تمرین پیگیر و مداوم، آن‌ها را در خود پرورش داده و به خزانه توانایی‌هایمان بیفزاییم. فقط کافی است بخواهیم که بیاموزیم.

لازم به ذکر است که آموزش و یادگیری مهارت‌های زندگی، فرآیندی است زمان‌بر که باید از زمان شکل‌گیری شخصیت فرد (پیش از دبستان) آغاز و تا زمان رشد و شکوفایی توانمندی‌های فرد (پس از دانشگاه) در بزرگ‌سالی ادامه یابد.