بخشی از کتاب بومی سازی مهارت های زندگی

کتاب راهنما- ویژه کودک 10 تا 12 سال

بسیاری از کودکان و دانش آموزان در رویارویی با مسائل زندگی فاقد مهارت‌ها و توانایی‌های لازم هستند و آموزش‌های سنتی و مرسوم در قالب یادگیری‌های درون مدرسه‌ای نتوانسته آن‌ها را در حل مسائل زندگی یاری رساند. ازاین‌رو بر آن شدیم که در دنیای اندیشه هم آموزش‌های لازم جهت مهارت زندگی را به کودکان برحسب سنشان آموزش دهیم.

مهارت‌های زندگی، مهارت‌های شخصی و اجتماعی است که کودکان و نوجوانان باید آن‌ها را یاد بگیرند تا بتوانند در مورد خود، انسان‌های دیگر و کل اجتماع به‌طور مؤثر و شایسته عمل کنند. دانش آموزان و کودکان برای مقابله سازگارانه با استرس‌ها، موقعیت‌های مختلف و تعارض‌های زندگی به کارکردهایی نیاز دارند که آن‌ها را در کسب این توانایی‌ها کامل کند. این کارکردها بسیار زیربنایی‌اند و در فرایند تحول شکل می‌گیرند

کارکردهایی نظیر

شناخت‌ها، عواطف، رفتارها که در قالب ساختارهایی مثل عزت‌نفس، خودکارآمدی، حل مسئله و مهارت‌های اجتماعی تجلی می‌یابند. بنابراین کودکان ما در حال حاضر نیاز دارند تا در دنیای اندیشه یاد بگیرند تا بدانند چه می‌خواهند بگویند، چه می‌خواهند انجام دهد و در مواقع لزوم از چه کسی کمک بگیرند یا چه راه‌هایی را برای حل مشکلات خود به کار بگیرند. آن‌ها نیاز دارد اعتمادبه‌نفس و عزت‌نفس خود را افزایش دهند و نگرش‌ها و ارزش‌ها و رفتارهایی را که مسئولیت‌پذیری و مشارکت آن‌ها را افزایش می‌دهد کشف کنند و صدر طول زندگی از آن‌ها استفاده کنند به نظر می‌رسد به علت پیچیدگی‌های جامعه امروز، با دروس و فعالیت‌های آموزشی ارائه‌شده در دوره‌های آموزشی عمومی کنونی، کودکان به اهداف رشد آموزشی فرهنگی و اجتماعی به‌طور کامل نمی‌رسند، آمادگی لازم برای تمرین مسئولیت‌ها و تجارب زندگی بزرگ‌سالی را کسب نمی‌کنند و به سطح مناسبی از بهداشت روان نیز دست نمی‌یابند. پدران و مادران و آموزگاران باید دست‌به‌دست هم بدهند و با یکدیگر همکاری کنند. هر دو طرف باید تفاوت میان واژه‌هایی را که باعث تضعیف یا تقویت روحیه می‌شود، تفاوت میان واژه‌هایی که سبب برخورد یا همکاری می‌شود، واژه‌هایی که حضور ذهن کودک را مختل می‌کند و نیروی تفکر او را ناممکن می‌سازد و واژه‌هایی که علاقه طبیعی او را به یادگیری برمی‌انگیزد، بدانند. (معتکف، نفیسه. 1398)

مطالعات پژوهشی نشان داده‌شده که کودکان در تمام مقاطع مختلف تحصیلی از مهارت‌های زندگی پایین‌تری برخوردار هستند. یکی از این پژوهش‌های انجام‌شده حاکی از آن است که کودکان در مهارت‌های تصمیم‌گیری، حل مسئله، تفکر خلاق، تفکر انتقادی، همدلی، خودشناسی و ایجاد روابط مؤثر با دیگران و مهارت‌های اجتماعی با مشکلات زیادی روبرو بوده و میانگین کسب‌شده در مهارت‌های فوق بسیار پایین بوده است. لذا در این کتاب مهارت همدلی، مهارت، مدیریت استرس، مهارت حل مسئله و تصمیم گیری و مهارت خودآگاهی را آموزش می‌دهیم. از دید اکثریت مردم شاخص عمده تحول در نوجوانی دگرگونی‌های جسمانی و جنسی است. ولی همراه با این تحول، تغییرات عمده دیگری در حیطه‌های شناختی، اخلاقی و اجتماعی صورت می‌گیرد که شاید اهمیت آن از جهاتی مهم‌تر از تغییرات جسمانی باشد.

بی­تردید ژان پیاژه یکی از بهترین و جامع‌ترین رویکردها در مورد تحول شناختی، به‌ویژه در دوران نوجوانی به شمار می‌آید. پیاژه این دوره را که شاخص عمده آن ظرفیت نوجوان در تفکر انتزاعی است، عملیات صوری نامیده است که معمولاً از حدود 10 تا 12 سالگی آغاز می‌شود. (احدی، حسن، جمهری، فرهاد.1386) لذا فعالیت‌ها در کتاب کار برای کودکان 10 تا 12 ساله بومی‌سازی شده است.